سم کشنده شپش
شپش چه نوع حشره ای است ؟
شپش یک حشره انگلی است که روی سر ، مژه و ابروها پیدا میشوند که به آن ها پدیکولوزیس هم گفته می شود و در همه اقشار در سن های متفاوت سر و کله شان پیدا میشود ولی بیشتر در سر دختر بچه ها یافت میشوند این حشرات موذی خونخوار روزانه چندین بار خون انسان را می مکد و اگر به مدت زیاد با پوست سر تماس نداشته باشد زنده نمی ماند چرا که فقط از طریق تماس مستقیم منتقل می شوند
شپش ها از لحاظ ظاهری خیلی کوچک هستند و تنها به طول 2-3 میلیلی متر می باشند چرا که از فاصله دور به اندازه یک نقطه بنظر می رسند و این باعث می شود هجوم آن ها را بسیار راحت و آسان باشد رنگ شپش های بالغ خاکستری مایل به قهوه ای است و به صورت بیضی شکل می باشند و دارای سه جفت پا هستند که دارای ناخن های خاصی برای خزیدن و حرکت در موها تشکیل شده است
سیر زندگی شپش
1.تخم : که به آن رشک هم گفته می شود و ممکن است متعدد و منفرد باشد اندازه تخمها در حدود 8/0 در3/0 میلیمتر می باشد که بیشتربه دانه‌های شن شبیه هستند و معمولا در حدود چند سانتیمتری پوست سر تخم‌گذاری میکنند
تخم ها با کمک ترشح شپش‌های ماده به رشته‌های مو متصل میشوند و بدین گونه تخمها به موها چسبیده میشوند تخم آن ها کوچک ، سفید است هر شپش ماده در مدت 4 تا 9 روز سیصد تخم می‌ریزد و تخمها در شرایطدمای مناسب 22 درجه سانتی‌گراد و بالاتر در مدت دو تا سه روز باز میشوند
2. لارو یا نمف : پس از بازشدن تخمها لاروها که شبیه شپش هستند آزاد میشوند و با سه بار پوست اندازی به شپش بالغ تبدیل میشوند. این مدت10 تا 15 روز طول می‌کشد.
3.شپش بالغ : پس از طی‌مراحل تخم، لارو به انگل بالغ تبدیل میشود. مدت زمان لازم برای تبدیل تخم ها به شپش بالغ 2 تا 3 هفته می‌باشد. طول عمر شپش‌ها 30 تا 50 روز می‌باشد و هنگامی که زمان مرگ شپش ها فرا می رسد معمولا خودشان از موها می افتند
علائم وجود شپش
دارای خارش شدید سر و درد ناشی از آن
احساس بی قراری ناشی از حرکت مو
برجستگی قرمز کوچک روی پوست سر، گردن و شانه
نکته : گاها تخم شپش روی شفت مو با شوره سر اشتباه گرفته می شود، اما بر خلاف شوره سر، آن ها را نمیتوان به راحتی از مو کنار زد
راه های انتقال شپش
تماس مستقیم افراد سالم با افراد آلوده به شپش ( از آنجائیکه شپش ها قابلیت پرواز و یا پریدن ندارند برای انتقال آنان تماس مستقیم مو با مو الزام است. تنها شپش های بالغ قادر به نقل مکان از یک سر به سر دیگر هستند )
استفاده کردن از وسایل شخصی فرد آلوده به شپش مثل لباسها ، کلاه ، روسری ، برس ، شانه، حوله ، ملحفه ، پتو و.....
نکات جالب درباره شپش ها
شپش تا 35 روز در پوست سر زندگی می کنند
اگر شپش از میزبان خود جدا شود حداکثر بعد از حدود ٣-2 روز از گرسنگی خواهد مرد
زمانی فرد آلوده می تواند دیگران را آلوده کند که تخم و شپش ها در سرش زنده باشند
آنها هیچگاه محل زندگی خود را ترک نمی کنند، مگر آنکه بخواهند خود را به سر جدیدی انتقال بدهند
اقدامات کنترلی و درمانی شپش
عدم استفاده از وسایل شخصی دیگران
جدا کردن (تخم) و شپش بوسیله یک شانه با دندانه ریز و نزدیک به هم
تعویض مرتب لباس و خشک کردن آن ها در آفتاب
استحمام مرتب و تمیز نگه داشتن موی سر و بدن
برای درمان خارش تجویز آنتی‌هیستامینهایی مانند هیدروکسی‌زین، توسط پزشک معالج
در صورت وجود عفونت ثانویه باکتریال باید هر چه سریعتر درمان آنتی‌بیوتیک را برای حداقل 10 روز شروع کرد
وسایل شخصی و پوششی را باید به مدت 30 دقیقه با آب‌جوشانده شوند تا هم شپش و هم رشک از بین بروند و سپس خشک‌شوند
نکته : استفاده مرتب از شانه دندانه ریز در تشخیص، پیشگیری و درمان‌شپش سر توصیه میشود